Ders 06: İleri Sismoloji

0:7:58.758 --> 0:8:12.438
Ali Osman Öncel
Evet değerli arkadaşlar ileri sis yorucu dersimizi, harita mühendisliği mezunu. Jeofizik yüksek lisans bölümü öğrenci bir sandalye yapıyoruz. Bu nedenle biraz içeriğini.

0:8:13.128 --> 0:8:22.988
Ali Osman Öncel
Tabii ki dersin adı ileri ama biraz gener sismoloji olarak düzenlemeye çalıştık. Çünkü arkadaşımıza yardımcı olmak açısından.

0:8:23.768 --> 0:8:32.908
Ali Osman Öncel
O nedenle de yavaş yavaş ilerliyoruz. Son depremler kapsamında dersin içeriğini son depremlere göre şekillendiriyoruz.

0:8:33.748 --> 0:9:4.8
Ali Osman Öncel
Ve bu açıdan da işte bir deprem olduktan sonra bakılması gereken parametreler nelerdir? Bu parametreler ya da ilk paylaşılan bilgiler nasıl okunabilir işte sismoloji, bir okur yazarlık nedir, nasıl olmalıdır? Bununla ilgili bilgiler vererek arkadaşlarımızı bir rahat sismoloji doğru çekmeye çalışıyorum. O da tabii ki ilginç oluyor. Umarım anlaşılır olur yardımcı olur, evet yavaş yavaş.

0:9:4.258 --> 0:9:15.718
Ali Osman Öncel
Buradan ders notunu açarken, özellikle buradaki püf noktası bilgisayarın sesini ekleyin kısmını eklemediğin zaman bilgisayarda.

0:9:16.188 --> 0:9:21.48
Ali Osman Öncel
Video sesine öğrencimiz duyamıyor. Onu geçen ders maalesef.

0:9:21.798 --> 0:9:27.478
Ali Osman Öncel
Ben duydum ama öğrenci duyamadım. O nedenle de ilk başta bilgisayarın sesini ekleyin kısmını aşmış oldum.

0:9:28.178 --> 0:9:34.938
Ali Osman Öncel
Ve buradan sonra da ders notumu açmaya çalışıyorum. Bakalım ders notunu ulaşabilecek miyim?

0:9:36.398 --> 0:9:39.948
Ali Osman Öncel
Evet, umarım geldi ders notu sayfam.

0:9:42.798 --> 0:9:45.538
Ali Osman Öncel
Evet gözüküyor mu Hande?

0:9:46.148 --> 0:9:46.728
Hande Cagatay
Keşke öyle.

0:9:48.98 --> 0:9:49.988
Ali Osman Öncel
Evet, buraya kadar bir sıkıntı yok.

0:9:52.428 --> 0:10:2.78
Ali Osman Öncel
Bundan sonra benim bir kaleme ihtiyacım var. Hem point olarak kullanmak amacıyla hem de çizmek ve vurgulamak açısından.

0:10:2.768 --> 0:10:22.338
Ali Osman Öncel
Evet son hafta bir deprem meydana geldi. Gine papua depremi depremde ilgili olarak çok sayıda paylaşımlar oldu. Çünkü bu depremin meydana gelmiş olduğu yer zellikle Avusturya levhasıyla Pasifik levhasının birbirine girmiş olduğu bir yer.

0:10:22.968 --> 0:10:42.998
Ali Osman Öncel
Baktığımız zaman da oldukça çok sayıda deprem var. Özellikle 2.003 ile 2.023 yılları arasında beşten büyük çok sayıda deprem meydana gelmiş. Tabii ki burası bir dalma batma zonu olduğu için buradaki renkler depremlerin.

0:10:43.958 --> 0:11:3.748
Ali Osman Öncel
Derinliklerini gösteriyor. Gözüktüğü üzere derinlikler farklı. Derinlikte levhanın konumlandığı gerilmenin stresin birlikte alanları gösteriyor. Demek ki Dersim bizim kapak sayfası ana başlangıç noktası bu şekilde oldu bu hafta.

0:11:4.428 --> 0:11:27.988
Ali Osman Öncel
Baktığımızda geçen hafta ne yaptık? Geçen hafta yaptığımız dersleri her hafta yaptığımız gibi blog sayfasını yüklüyoruz. Öğrencimiz konutu ise bu ders notları blog sayfasında bulabilir. Tabii ki bu dersi youtube'dan daha sonra izleyenler de olabilir. Blog sayfasından bu ders notlarına ulaşma imkanı var.

0:11:28.708 --> 0:11:32.508
Ali Osman Öncel
Özellikle bu sayfada ne gösteriyor? Bu sayfada gösterilen.

0:11:33.388 --> 0:11:40.658
Ali Osman Öncel
Türkiye ve civarındaki bölgelerde tarihsel dönem deprem verileri mevcut.

0:11:41.448 --> 0:12:13.38
Ali Osman Öncel
Görüldüğü üzere bu deprem verilenin renkleri var. Bu renkler ne anlama geliyor? Özellikle görüldüğü üzere mavi renkte olanlar waited main yani ağırlıklı büyüklükleri ortalanmış. Sarı renkler ise intercity şiddet verisi olarak biraz daha kırmızıya yakın. Bordo renklerde görüldüğü üzere katalog verileri olarak eklenmiş. Demek ki bu bölgede çalışacak olanlar için.

0:12:13.608 --> 0:12:36.308
Ali Osman Öncel
Özellikle sis modacı bunun tarihsel dönemdeki depremleri ile ilgilenenler için bu veriler hazırlanmış durumda. Bu verileri hazırlayan organizasyon, Avrupa Birliği kapsamında çalışan Avrupa sismik tehlike modeli polisi kapsamında bu veriler ulaşılabilir ve herkes açık olarak ne yapılıyor?

0:12:37.978 --> 0:12:49.388
Ali Osman Öncel
Sunulmuş durumda. Baktığımızda türkiye'nin batısına kadar depremlere neden olduğunu bu kataloğa ilave edildiğini görüyoruz.

0:12:50.268 --> 0:13:2.678
Ali Osman Öncel
Özellikle tabii beklenen büyük bir istanbul depremi. Biliyorsunuz çokça konuşuluyor ama beklemeye gerek yok. Çünkü tarihsel dönemde çok sayıda istanbullu.

0:13:2.778 --> 0:13:14.718
Ali Osman Öncel
Bu sarsmış istanbul'da yıkımı, hasara ve kayba neden olmuş. Çok sayıda deprem olduğunu buradan ne yapabiliyoruz görebiliyoruz. Bakın üzerinden geçtiğimiz zaman.

0:13:15.748 --> 0:13:45.608
Ali Osman Öncel
Tabii ki depremlerin olması bize neyi gösteriyor olacağını gösteriyor, nasıl tarihte kâr ediyorsa depremlerde tekerrür ediyor. Bu kadar depremin olmuş olduğu bir coğrafyada hâlâ depreme karşı savunmasızdır. Durumu içinde savunmasız sık düzeyi gerçekten yükselmiş binalarda yaşamak gerçekten.

0:13:46.508 --> 0:13:49.728
Ali Osman Öncel
Ben dahil olmak üzere herkesi ben düzenlendi diyorum.

0:13:50.458 --> 0:13:52.608
Ali Osman Öncel
Şimdi baktığımızda bu.

0:13:53.218 --> 0:13:56.838
Ali Osman Öncel
Gine papua depremi ile ilgili olarak.

0:13:57.528 --> 0:14:9.398
Ali Osman Öncel
Sosyal medyada sis monologlar veriler paylaşıyor. Özellikle twitter'da çok sayıda sis log var. O nedenle twitter'da ben de paylaşım yapıyorum. Bakın o western qwx.

0:14:11.598 --> 0:14:21.78
Ali Osman Öncel
Bir hesabından bu veriler paylaşılmış, ilginç olan şey bu paylaşılan sismometre aslında.

0:14:21.268 --> 0:14:23.628
Ali Osman Öncel
Profesyonel bir sismometre.

0:14:24.388 --> 0:14:27.478
Ali Osman Öncel
Diyebiliriz ama ucuz bir sismometre.

0:14:29.108 --> 0:14:34.378
Ali Osman Öncel
Ve bu sismometre ne bilgisi veriyor. Baktığımızda özellikle.

0:14:35.38 --> 0:15:4.338
Ali Osman Öncel
Paylaşımdaki bilgiyi burada türkçeleştiren bakıp, üçüncü kat ikinci kat ve bodrum katında sismometre ler yerleştirilmiş. Demek ki bu sismometre ler tabii ki bodrum'da bir de binanın dışında yerleştiriliyor. Binanın dışında bodrum'da ikinci kartı, üçüncü katta bu sismometre ler yerleştiriliyor. Şimdi düşünebilirsiniz, neden her katta neden ve sismometre var?

0:15:5.258 --> 0:15:12.338
Ali Osman Öncel
Ve bunun nedeni yapı sağlığı izleme sitesi ile ilgili bir çalışma yapılıyor. Nerede yapılıyor? Bakın bu binanın adı.

0:15:13.8 --> 0:15:23.158
Ali Osman Öncel
Özellikle enstitüsü integrated science and herhalde siz site olması lazım. Otomatikman çevirdim ben Twitter.

0:15:24.138 --> 0:15:39.898
Ali Osman Öncel
Otomatik olarak isterseniz türkçe'ye çeviriyor. Bu nedenle twitter'da yabancı bilim insanları takip etmekte şu an için zor değil. Ingilizce bilmiyorum bahanesi maalesef ortadan kalktı. Baktığımızda özel.

0:15:39.998 --> 0:15:46.508
Ali Osman Öncel
Özellikle sismometre neler? Farklı yerlerde konumlandırılmış dedik işte bodrum'da.

0:15:47.268 --> 0:16:3.138
Ali Osman Öncel
Işte binanın dışında ikinci ve üçüncü katta baktığımızda demek ki burada bakılan nedir? Burada bakılan şu gerçekten sismometre lerde kaydedilen sisme oranlar arası önemli bir fark var mı?

0:16:4.328 --> 0:16:39.38
Ali Osman Öncel
Tabii ki buradaki dalgalar neyi gösteriyor? Saz yıkıcı dalga nedir? Burada başlıyor dimi yıkıcı dalgalar burada başlıyor. Çünkü genlik yukarı doğru çıktığı zaman depremin binaya etkisi ya da zemine etkisinin büyüdüğünü görüyoruz. Demek ki zemine etkisinin büyümüş olduğu alanlar neresi oralar olduğunu ne yapıyoruz görebiliyoruz genellikle bunlar işte s dalgaları daha sonra yüzey dalgaları olarak love dalgaları ve renkli dalgalar olarak gidiyor ve tabii ki s dalgaları öncesinde bir p dalgası var. Bakın p dalgası herhalde şura.

0:16:39.138 --> 0:16:56.318
Ali Osman Öncel
Bir yerde olması lazım. Peyda dalgası ondan sonra s dalgası gelebilir. Daha önce de gelmiş olabilir ama şu ortamda görmüş olduğunuz nedir? Noir izlediğimiz özellikle sismometre enin yerleştirmiş olduğu ortamdaki noisy gösteriyor. Bakın bu noix düzeyleri.

0:16:56.958 --> 0:17:4.838
Ali Osman Öncel
Ana deprem öncesinin oydu düzeyden farklı olduğunu görüyoruz. Bunun farklı olmasının nedeni nedir? Çünkü bunlar aynı yerde konumlandırılmış.

0:17:6.348 --> 0:17:39.78
Ali Osman Öncel
Olağan ve sismometre yerden bahsediyoruz. Tabii ki bu önemli bu neyi gösteriyor? Demek ki binanızın içinde yerleştirmiş olduğumuz sismometre deniz çalıştığını gösteriyor. Yani her meydana gelen dünyanın her bir noktası meydana gelen depremle sizler binanızın her bir katında yerleştirmiş olduğunuz sismometre dir ne yapabiliyorsunuz? Çalışıp çalışmadığını test edebiliyorsunuz. Kaldı ki bu deprem tabii ki bu.

0:17:39.188 --> 0:17:48.728
Ali Osman Öncel
Binanın olmuş olduğu yerden belki 1.000 km uzakta oldu. Ama amaç ne? Özellikle bu binanın olmuş olduğu yer mesela maraş'ta olduğunu düşünün.

0:17:49.748 --> 0:18:3.888
Ali Osman Öncel
Ve maraşlı deprem olduğu zaman bu binadaki veriler neyi gösterecek, şunu gösterecek. Bu bina gerçekten binanın olmuş olduğu yere yakın.

0:18:4.148 --> 0:18:15.298
Ali Osman Öncel
Şiddete neden olan işte maraş'ta ki gibi bir deprem meydana geldiğinde bina hasar almış mı, almamış mı? Bunun bilgisi ne yapacak? Bu verilerle otomat?

0:18:15.408 --> 0:18:36.198
Ali Osman Öncel
Ilk olarak bu veriler üzerinden bir yorum yapılabilecek. Buna biz ne diyoruz? Yapı sağlığı izleme sistemi diyoruz ve dünyada da oldukça yaygın yapı sağlığı izleme yer sağlığı izleme sistemleri. Bu kapsamda bence hastanelerde özellikle şehir hastanelerinde bu sistemin olduğunu biliyoruz.

0:18:36.878 --> 0:19:0.218
Ali Osman Öncel
Ama görüyorsunuz, akademik bilimlerde de bu sistem kullanılmak durumunda da bir baktığımızda bu özellikle düşey eksene baktığımızda her bir kattaki maksimum lar işte hemen hemen eksi 1.000 ile 6.000 arasında değiştiğini görüyoruz. Demek ki hemen hemen her bir binadaki.

0:19:1.338 --> 0:19:9.378
Ali Osman Öncel
Maksimum hissedilen depremin genlik büyüklüğünde bir büyük fark olmadığını görüyoruz.

0:19:10.8 --> 0:19:39.928
Ali Osman Öncel
Ve hangi katta olursanız olun depremin uzakta olan bir depremin geldiğini muntazam şekilde ölçebiliyor musunuz? Mesela arkadaşımız üçüncü katta oturuyor. Demek ki üçüncü katta ne yapabilir? Bir sismometre alabilir ve buna citizens sye moralı yani steam, Skype, Morales dediğimiz vatandaş sismolojik olarak ne yapabilir? Dünyadaki deprem verilerini kaydedebilir, bu da çok önemli.

0:19:40.38 --> 0:20:10.708
Ali Osman Öncel
Gerçekten daha önce tabii ki bunlar bilim insanları tarafından kullanılabilen ve dünyadaki deprem verilerinin kaydedilmesi sınırlı sayıda işte araştırma merkezlerinin yapılabilen bir durumdu. Fakat bunlar ucuzladı ucuzladı için herkes artık evinden de depremleri kayıt edebiliyor. Bu da önemli bir ilerleme. Özellikle sismoloji açısından depreme.

0:20:10.838 --> 0:20:27.458
Ali Osman Öncel
Karşı farkındalık açısından ya da deprem izleyen insanların ne de sismoloji üye bilimsel anlamda vatandaş olarak katılan insanlar olması açısından önemli bir farkındalık. Şimdi tekrar dönersek demek ki bu bir bilim.

0:20:27.848 --> 0:20:37.998
Ali Osman Öncel
Merkezde kaydedilen verilerden bahsettik. Demek ki aynı binada 4 farklı katta bu deprem kaydedilmiş.

0:20:39.148 --> 0:20:41.758
Ali Osman Öncel
Ve görüldüğü üzere bu veriler de.

0:20:42.318 --> 0:21:10.128
Ali Osman Öncel
Özellikle paylaşılıyor. Ilginç olan şey her depremden sonra mesela bu merkez bu verileri paylaşıyor. Bu şekilde ne yapıyor? Bu şekilde aslında kendi akademik biliminin akademik binasının reklamını yapıyor. Biz kaydediyoruz. Biz depremden izliyoruz mesajını veriyor. O da önemli bir şey. Özellikle bilim merkezinin sosyal medyada olması önemli bir şey çünkü neticede.

0:21:12.678 --> 0:21:21.868
Ali Osman Öncel
Deprem üzerinden paylaşım yaparak kendilerinin hem tanıtımını yapıyorlar hem depremi olan ilgilerini anlatmış oluyorlar.

0:21:22.578 --> 0:21:33.668
Ali Osman Öncel
Şimdi meydana gelen depremle ilgili bilgiler özellikle paylaşıldı ve bu paylaşımlara baktığımız zaman depremin nerede meydana geldiğini ne yapabiliyoruz görebiliyoruz.

0:21:34.388 --> 0:21:39.768
Ali Osman Öncel
Evet otomatik olarak bunu ben çevirdim. Çünkü bu ders Türkçe bir ders olduğu için.

0:21:41.98 --> 0:21:44.708
Ali Osman Öncel
62 nokta 6 km derinlikte bir deprem.

0:21:45.748 --> 0:21:59.378
Ali Osman Öncel
Büyüktü 7 nokta sıfır büyüklüğünde bir deprem olarak meydana gelmiş. Demek ki bu deprem aslında oldukça derin bir deprem. Son maraş'ta meydana gelen depremleri hatırlarsak ilk meydana gelen.

0:22:0.358 --> 0:22:29.678
Ali Osman Öncel
Maraş, pazarcık depremi işte 17 km derinlikte gelmişti, ikinci meydana gelen ekinözü depremi 10 km diyelim de meydana gelmişti. Tabii ki derinlik de ne yapabiliyor, neden olduğu hasarı büyüyebiliyor tabii ki bu depremin derinde olması asanın biraz daha azalmasını noktasında etkilidir, etkili olmuştur.

0:22:30.468 --> 0:22:36.798
Ali Osman Öncel
Baktığımızda demek ki bu deprem olduğu saat hakkında bilgi var, özellikle.

0:22:38.258 --> 0:22:42.608
Ali Osman Öncel
Nüfusun yoğun olmuş olduğu alanlara uzaklığı ile ilgili bilgi var.

0:22:43.468 --> 0:22:49.378
Ali Osman Öncel
Ve işte başkente 96 km.

0:22:49.478 --> 0:22:50.168
Ali Osman Öncel
Uzakta.

0:22:50.828 --> 0:23:8.768
Ali Osman Öncel
Nerede meydana gelmiş işte çemberi gölünde meydana gelmiş. Evet. Görüldüğü üzere demek ki global depremler ile ilgili olarak bizler bu depremleri takip ettiğimiz zaman bu depremlerden ne yapabiliyoruz işte bilgi.

0:23:8.868 --> 0:23:11.288
Ali Osman Öncel
Kırmızı güncelleme biliyoruz depreme karşı.

0:23:11.968 --> 0:23:21.578
Ali Osman Öncel
Eee, bilimsel çalışmalar hakkında da bilgi sahibi olabiliyoruz. Şimdi biraz daha gittiğimiz zaman evet ses geliyordu bana öyle geliyor bu ses.

0:23:23.138 --> 0:23:23.808
Hande Cagatay
Geliyor hocam.

0:23:24.618 --> 0:23:25.18
Hande Cagatay
Bu sefer.

0:23:24.938 --> 0:23:25.308
Ali Osman Öncel
Evet.

0:23:25.888 --> 0:23:26.408
Hande Cagatay
Istemiyor.

0:23:26.118 --> 0:23:30.568
Ali Osman Öncel
Bir dakika yapmam gereken nedir? Bir dakika 10'a çıkart bakayım.

0:23:32.408 --> 0:23:38.38
Ali Osman Öncel
Şey yapmam gerekiyor. Yapmam gerekeni yapmaya çalışayım.

0:23:39.538 --> 0:23:41.918
Ali Osman Öncel
Evet, buraya geldim.

0:23:43.808 --> 0:23:49.298
Ali Osman Öncel
Evet, dilini değiştirmem lazım. Dilini ne yapacağım? Ingilizce yapmak istiyorum.

0:23:52.358 --> 0:23:52.818
Ali Osman Öncel
Ilk.

0:23:55.98 --> 0:23:58.318
Ali Osman Öncel
Evet, nereye girmem gerekiyor? Evet şuraya geldim.

0:24:3.828 --> 0:24:4.408
Ali Osman Öncel
Evet.

0:24:6.388 --> 0:24:9.58
Ali Osman Öncel
Döküm başta atmamış mıyım 10'a çıkart bakıyorum.

0:24:13.88 --> 0:24:15.78
Ali Osman Öncel
Evet döküm diyoruz.

0:24:20.68 --> 0:24:21.488
Ali Osman Öncel
Not yazı da varmış.

0:24:23.948 --> 0:24:27.298
Ali Osman Öncel
Petro'nun derneği ingilizce yapmak istiyorum ki?

0:24:28.668 --> 0:24:31.138
Ali Osman Öncel
Ingilizce olarak da kaydetsin diye.

0:24:41.918 --> 0:24:43.618
Ali Osman Öncel
Diyor, kimi başlat dedim.

0:24:45.508 --> 0:24:51.238
Ali Osman Öncel
Evet filmi türkçeden ingilizceye çevireceğim, çünkü dili ingilizce olduğu için.

0:24:52.8 --> 0:24:56.258
Ali Osman Öncel
Ingilizce kaydetmesini istiyorum. Konuşan dili değiştireceğim türkçe'den.

0:24:57.308 --> 0:24:58.528
Ali Osman Öncel
Ingilizce yapacağız.

0:24:58.921 --> 0:25:1.711
Ali Osman Öncel
Milesian and pull down take her.

0:25:3.701 --> 0:25:6.351
Ali Osman Öncel
That can't be the services, you know, John.

0:25:8.381 --> 0:25:13.201
Ali Osman Öncel
Yeah, that's not like a champ there. It says schedule with us. And this year for them.

0:25:14.471 --> 0:25:15.521
Ali Osman Öncel
You know, mantis.

0:25:18.411 --> 0:25:19.391
Hande Cagatay
You know, conjunction.

0:25:24.301 --> 0:25:25.361
Hande Cagatay
Chance the scammer.

0:25:37.961 --> 0:25:39.491
Ali Osman Öncel
There's bears underground, lemon.

0:25:43.781 --> 0:25:44.211
Hande Cagatay
For John.

0:25:49.571 --> 0:25:50.661
Ali Osman Öncel
To scare you Monday.

0:25:50.871 --> 0:25:52.21
Hande Cagatay
Yokum, Damian.

0:25:52.551 --> 0:25:53.581
Ali Osman Öncel
Again, move it.

0:25:53.981 --> 0:25:54.621
Hande Cagatay
Feeling down.

0:25:55.691 --> 0:25:58.381
Ali Osman Öncel
Note and make you any push to get you there.

0:25:58.761 --> 0:25:59.651
Hande Cagatay
The mediator.

0:25:59.501 --> 0:26:2.171
Ali Osman Öncel
It was a month. Yeah. Be their phone as a month.

0:26:5.301 --> 0:26:6.271
Ali Osman Öncel
Right. Well, and I'm there.

0:26:7.31 --> 0:26:10.441
Ali Osman Öncel
It's being sensitive nostrils with our schedules.

0:26:12.541 --> 0:26:13.71
Ali Osman Öncel
Have it.

0:26:16.371 --> 0:26:17.141
Ali Osman Öncel
You know, I'm says.

0:26:18.631 --> 0:26:19.311
Hande Cagatay
Some check.

0:26:20.841 --> 0:26:21.621
Ali Osman Öncel
To schedule.

0:26:21.981 --> 0:26:22.161
Hande Cagatay
Right.

0:26:23.471 --> 0:26:24.31
Ali Osman Öncel
Tell me more.

0:26:24.411 --> 0:26:24.651
Hande Cagatay
Right.

0:26:25.391 --> 0:26:25.841
Hande Cagatay
Down.

0:26:27.391 --> 0:26:28.11
Ali Osman Öncel
Read that.

0:26:31.401 --> 0:26:31.961
Ali Osman Öncel
Jim there.

0:26:35.591 --> 0:26:36.371
Ali Osman Öncel
Gangnam since.

0:26:36.751 --> 0:26:37.481
Hande Cagatay
Daniels.

0:26:41.811 --> 0:26:42.221
Ali Osman Öncel
Events.

0:26:41.451 --> 0:26:42.981
Hande Cagatay
You can I give you Donald.

0:26:44.401 --> 0:26:46.681
Ali Osman Öncel
Have to be that comment column near London.

0:26:48.521 --> 0:26:49.301
Ali Osman Öncel
That she.

0:26:50.721 --> 0:26:53.231
Ali Osman Öncel
Big senses. Selecting the him to mom.

0:26:55.791 --> 0:26:56.801
Ali Osman Öncel
Shouldn't it?

0:26:58.431 --> 0:27:2.921
Ali Osman Öncel
Does she not tasty? Upton made it can.

0:27:3.641 --> 0:27:6.151
Ali Osman Öncel
Take another color more than the one Medellin.

0:27:9.851 --> 0:27:11.381
Ali Osman Öncel
Says give us a shot at love.

0:27:18.821 --> 0:27:19.681
Ali Osman Öncel
Diagnosis.

0:27:19.971 --> 0:27:20.381
Hande Cagatay
Gang.

0:27:21.781 --> 0:27:22.891
Ali Osman Öncel
Ambush necessary.

0:27:22.991 --> 0:27:24.381
Ali Osman Öncel
Maybe you should you say snake.

0:27:24.571 --> 0:27:25.331
Hande Cagatay
That's.

0:27:24.471 --> 0:27:25.791
Ali Osman Öncel
I will go down there with the money.

0:27:28.241 --> 0:27:30.351
Ali Osman Öncel
Well, they get tested after more, that's.

0:27:31.671 --> 0:27:33.561
Ali Osman Öncel
That's all those amounts they scan you.

0:27:34.701 --> 0:27:35.261
Ali Osman Öncel
Hmm.

0:27:37.471 --> 0:27:37.961
Ali Osman Öncel
Permits.

0:27:38.41 --> 0:27:40.981
Ali Osman Öncel
Umm, sure. Don't be the custodian but.

0:27:41.691 --> 0:27:42.661
Ali Osman Öncel
You don't even hear them.

0:27:45.101 --> 0:27:47.41
Ali Osman Öncel
Being sensitive selected at him.

0:27:48.631 --> 0:27:49.101
Ali Osman Öncel
A mom.

0:27:54.841 --> 0:27:55.251
Ali Osman Öncel
Button.

0:28:1.81 --> 0:28:1.971
Ali Osman Öncel
So it's give you a more.

0:28:3.391 --> 0:28:3.871
Hande Cagatay
Yeah. Good.

0:28:11.141 --> 0:28:12.51
Ali Osman Öncel
At home, says Sunday.

0:28:12.301 --> 0:28:13.71
Hande Cagatay
Yeah, me too.

0:28:13.681 --> 0:28:15.471
Ali Osman Öncel
I was young now umm.

0:28:17.291 --> 0:28:20.301
Ali Osman Öncel
Yeah, it Bozeman, Shelia pajamas.

0:28:23.271 --> 0:28:24.291
Ali Osman Öncel
The stress.

0:28:27.151 --> 0:28:29.221
Ali Osman Öncel
Monica Potter, John Bidache, John.

0:28:31.521 --> 0:28:34.471
Ali Osman Öncel
And it's OK then, sorry on the dish.

0:28:36.31 --> 0:28:38.241
Ali Osman Öncel
Thus the Miss Ashcan.

0:28:48.691 --> 0:28:49.131
Ali Osman Öncel
It's.

0:28:51.861 --> 0:28:52.751
Ali Osman Öncel
Regarding.

0:28:56.941 --> 0:28:58.691
Ali Osman Öncel
It shouldn't be that charm.

0:28:59.371 --> 0:29:2.181
Ali Osman Öncel
Computer Boston, tashauna.

0:29:14.391 --> 0:29:14.921
Hande Cagatay
Your question.

0:29:16.991 --> 0:29:17.801
Ali Osman Öncel
You know, I'm sis.

0:29:18.261 --> 0:29:18.671
Hande Cagatay
I.

0:29:20.301 --> 0:29:20.601
Hande Cagatay
You know.

0:29:20.311 --> 0:29:22.801
Ali Osman Öncel
Everything passed to give you the shinigami.

0:29:23.581 --> 0:29:25.701
Ali Osman Öncel
Ethnicity scissors one is the match.

0:29:25.771 --> 0:29:27.71
Ali Osman Öncel
To show band on everything.

0:29:28.551 --> 0:29:31.521
Ali Osman Öncel
And Garibaldi and there again made them.

0:29:32.911 --> 0:29:33.961
Ali Osman Öncel
Without a condom.

0:29:35.141 --> 0:29:35.611
Ali Osman Öncel
Notes.

0:29:38.21 --> 0:29:40.471
Ali Osman Öncel
You got a meeting on there whether we actually done.

0:29:41.111 --> 0:29:41.801
Ali Osman Öncel
Umm.

0:29:43.11 --> 0:29:45.571
Ali Osman Öncel
OK, so you should must have documented indulged in man.

0:29:46.391 --> 0:29:48.101
Ali Osman Öncel
She don't touch me solution.

0:29:49.691 --> 0:29:50.261
Ali Osman Öncel
And it's.

0:29:54.140 --> 0:29:55.560
Ali Osman Öncel
Evet peki?

0:30:10.680 --> 0:30:14.920
Ali Osman Öncel
Evet Pasifik ve avustralya'yı dahası arasında sıkışma meydana geliyor.

0:30:20.760 --> 0:30:22.790
Ali Osman Öncel
Böyle yakalarsa çarpışıyor.

0:30:26.110 --> 0:30:29.520
Ali Osman Öncel
Son 1 cm hızla ilerliyor.

0:30:34.80 --> 0:30:40.240
Ali Osman Öncel
Birbirine çarpıyor ve buna bağlı olarak da çok kompleks ve karmaşık bir tektonik lideri geliyor.

0:30:41.790 --> 0:30:45.490
Ali Osman Öncel
Ve buna bağlı olarak da meydana gelen denklemler.

0:30:47.310 --> 0:30:54.510
Ali Osman Öncel
Son 20 yılda beşten büyük 3 binden fazla deprem meydana geliyor. Bu kadar büyük sayıda depremin meydana gelmesi.

0:30:55.300 --> 0:30:56.320
Ali Osman Öncel
Oldukça ilginç.

0:30:57.960 --> 0:30:59.390
Ali Osman Öncel
Bir anlaşılabilir değil.

0:31:3.0 --> 0:31:4.600
Ali Osman Öncel
Oldukça aktif bir bölge.

0:31:9.580 --> 0:31:12.90
Ali Osman Öncel
Evet, biraz daha detay baktığımız zaman.

0:31:12.740 --> 0:31:17.380
Ali Osman Öncel
Görüldüğü üzere Pasifik dehası prolin levhası.

0:31:19.490 --> 0:31:25.690
Ali Osman Öncel
Bekle, kuzey biz marcel kafası güney biz markle ifası salamon demir de yaması.

0:31:27.470 --> 0:31:35.170
Ali Osman Öncel
Çok sayıda defalar birbirine gelişim öpüyor. 2 büyük levha var düzeyde pasif ve karolin bazı.

0:31:36.250 --> 0:31:44.10
Ali Osman Öncel
Ve bunların gelişim yapmış olduğu bölgede görüldüğü üzere Hüseyin bismarck'ın dahası gelişiyor.

0:31:45.740 --> 0:31:49.630
Ali Osman Öncel
Ve onun güneyinde de lips onları meydana geliyor.

0:32:3.10 --> 0:32:11.450
Ali Osman Öncel
Evet, bütün daima batmaz, onların büyük deprem üretme potansiyeli vardır diyerek video bitiyor. Evet videomuzu bu şekilde bitirdik.

0:32:12.260 --> 0:32:13.50
Ali Osman Öncel
Iıı.

0:32:13.800 --> 0:32:16.600
Ali Osman Öncel
Evet tüm spor programında ek girdiğim.

0:32:16.700 --> 0:32:22.140
Ali Osman Öncel
Mesela ses alabiliyorduk, ikinci de alamadık, birkaç defa denedik. Bunu da demek ki.

0:32:23.830 --> 0:32:44.270
Ali Osman Öncel
Öğrenmiş olduk, ilk dinlediğinde dinledin, dinledin. Ondan sonra ikinci kez maalesef izin vermiyor. Evet baktığımız zaman demek ki depremin meydana gelmiş olduğu alan burası işte burayı görüyoruz. Baktığımızda bu arada kalemimi de açığım. Ben kapanmış durumda.

0:32:45.740 --> 0:33:0.570
Ali Osman Öncel
Evet, demek ki deprem meydana geldi. Alan ne desin? Burası bakın gösteriyoruz. Demek ki filipin levhası var, Pasifik levhası var. Avustralya levhası var. Demek ki 3 levhanın birbirine gelişim yapmış olduğu bir alanda bu deprem meydana geldi.

0:33:1.180 --> 0:33:7.930
Ali Osman Öncel
Bu levhayı biraz daha büyüttüğümüz zaman daha detaylı bilgiler ya da ortaya.

0:33:9.240 --> 0:33:13.980
Ali Osman Öncel
Göremediğimiz farklı veriler ortaya çıkıyor.

0:33:14.760 --> 0:33:22.290
Ali Osman Öncel
Evet, bu oklar neyi gösteriyor? Oklar bir defa konvers dediğimiz 2 levhanın çarpıştığı sınırlar oklarla gösteriliyor.

0:33:24.420 --> 0:33:54.280
Ali Osman Öncel
Diğer şu üçgenler neyi gösteriyor? Çarpışma sınırlarını gösteriyor ki, buradaki üçgen işareti çarpışma sınırlarını gösteriyor. Buradaki otlar da levhaların hareket yönünü gösteriyor. Bazı okların kısa olması, hareket hızının küçük oğlunu büyük olması büyük olduğunu gösteriyor. Baktığımızda hareket yönleri bu şekilde ne yapıyor devam ediyor. Demek ki bu şekilde Pasifik defansın hareket ediyor.

0:33:54.880 --> 0:33:59.770
Ali Osman Öncel
Ve hareket ettiğinde avustralya'ya hası burada unutmayalım, Avustralya levhası.

0:34:1.400 --> 0:34:10.410
Ali Osman Öncel
Evet aşağıda nusra'ya hası burada. Bu mavi renkle ve burada çarpışma zorlu meydana geliyor. Demek ki çarpışma zonu nerede meydana geliyor?

0:34:11.240 --> 0:34:14.400
Ali Osman Öncel
Evet kalemimi görmeye çalışıyorum ama kalemle gözükmüyor.

0:34:15.360 --> 0:34:16.200
Ali Osman Öncel
Tam olarak.

0:34:17.70 --> 0:34:17.600
Ali Osman Öncel
Evet.

0:34:20.20 --> 0:34:21.550
Ali Osman Öncel
Yani şuralarda galiba.

0:34:22.210 --> 0:34:25.350
Ali Osman Öncel
Evet görüldüğü üzere demek ki burası ne çarpışma az onu.

0:34:26.630 --> 0:34:35.360
Ali Osman Öncel
Burası çarpışma. Sonra bu çarpışma sonunda demek ki ne var işte güneyinde Avustralya dahası var.

0:34:36.190 --> 0:34:38.680
Ali Osman Öncel
Iıı ve kuzeyinde de.

0:34:39.650 --> 0:34:43.10
Ali Osman Öncel
Pasifik levhası ve karolin levhası bulunmakta.

0:34:43.770 --> 0:34:52.790
Ali Osman Öncel
Ve görüldüğü üzere bu çarpışma zonu bunun altında da aynı şekilde özellikle kuzey bis mafyası.

0:34:53.550 --> 0:35:20.780
Ali Osman Öncel
Nereye doğru hareket ediyor, doğuya doğru hareket ediyor ve buralarda ne meydana geliyor? Baktığımızda yan olarak atımlı yatağa girmeli, kırılmalar meydana geliyor. Aynı zamanda lif sonları meydana geliyor. Tonları demek işte düşüğe kelimeni hareketler. Bakın burada düşe gerilmeli. Hareketler ne yapıyor? Meydana geliyor ve buralarda lift sonları oluşmuş durumda ve.

0:35:21.400 --> 0:35:23.360
Ali Osman Öncel
Demek ki bu.

0:35:24.630 --> 0:35:29.670
Ali Osman Öncel
Levhanın hareket yönü bakın burada da ok bu tarafa.

0:35:30.480 --> 0:35:35.690
Ali Osman Öncel
Bakın, burada bir ob bu tarafa bu da neyi gösteriyor? Demek ki son.

0:35:35.790 --> 0:35:37.600
Ali Osman Öncel
Zaman deniz sefası dan.

0:35:38.320 --> 0:35:47.430
Ali Osman Öncel
Ne tarafa doğru kuzeye doğru hareket ediyor. Evet böyle bir levhadan bahsediyoruz. Genel olarak Avustralya levhası.

0:35:48.190 --> 0:35:52.280
Ali Osman Öncel
11 cm bölü yıl olarak ilerliyor.

0:35:52.960 --> 0:35:54.880
Ali Osman Öncel
Hemen hemen ııı.

0:35:55.780 --> 0:36:2.370
Ali Osman Öncel
Afrika levhası ile ile ile hemen hemen aynı hızda biliyorsunuz Afrika levhası da.

0:36:3.20 --> 0:36:9.70
Ali Osman Öncel
Nerede? Bakın bu haritada gösteriyor. Afrika levhası bakın burada türkiye'nin hemen.

0:36:9.170 --> 0:36:15.190
Ali Osman Öncel
Güneyinde Afrika levhası, o da kuzeye doğru ne yapıyor? Türkiye'ye doğru ilerliyor. Onu da hızlı hemen hemen.

0:36:16.140 --> 0:36:16.950
Ali Osman Öncel
15.

0:36:19.500 --> 0:36:23.470
Ali Osman Öncel
Evet 11 cm bölü yıl oldukça büyük bir.

0:36:25.200 --> 0:36:32.210
Ali Osman Öncel
Değer aslında 11 cm bölü yıl santimetreden bahsediyoruz, doğruysa 11 cm.

0:36:33.60 --> 0:36:45.770
Ali Osman Öncel
Bölü yıl oldukça büyük bir hız olarak gözüküyor. E baktığımızda bu bu alanda yapılmış bir bilimsel çalışmadan derlenmiş bir makale.

0:36:46.400 --> 0:36:52.850
Ali Osman Öncel
Bu çalışmanın referansı işte hometown. Demek ki detayları buradan görme imkanı var.

0:36:53.570 --> 0:36:55.810
Ali Osman Öncel
Evet, oldukça detay.

0:36:55.910 --> 0:37:26.320
Ali Osman Öncel
Servis alışılmış bu bölge birbirine girmiş çok sayıda levhanın olduğunu görebiliyoruz. Tabii topoğrafya bu şekilde oluşuyor. Tabii arkadaşımız harita mühendisi olduğu için işte yeryüzündeki topoğrafya nın değişiminde. B duaların birbirine göre hareket etmesi bindirmesi ve birbirine göre çarpışma sınırlarında farklı topografya lar meydana getirmesi işte görüldüğü üzere burada.

0:37:26.430 --> 0:37:36.540
Ali Osman Öncel
Işte turu dediğimiz bakın burada turu dediğimiz işte çukurluklar meydana geliyor. Trenç demek, çarpışmış sınırı ekili. Hani çarpıştığı alanları tranş deniyor.

0:37:37.400 --> 0:37:42.300
Ali Osman Öncel
Evet, bazı yerlerde bakın burada yatay gerilmeli hareketler var.

0:37:43.540 --> 0:37:50.100
Ali Osman Öncel
Evet, oldukça ilginç bir bölge. Oldukça ilginç bir bölge olarak dikkatimizi çekiyor.

0:37:51.410 --> 0:38:0.640
Ali Osman Öncel
Evet bakıldığında bu bölgedeki tabii ki biraz daha genel baktığımızda detay da tabii ki kaybolma riski de var.

0:38:1.440 --> 0:38:13.110
Ali Osman Öncel
Taktığımızda buradaki depremlere baktığımızda ne görüyoruz? 20 yıl içerisinde 18 binden fazla büyük deprem meydana gelmiş. Bakın 18 binden.

0:38:13.940 --> 0:38:16.530
Ali Osman Öncel
Büyük bir deprem meydana gelmiş.

0:38:17.860 --> 0:38:21.650
Ali Osman Öncel
Ve bu haritada özellikle.

0:38:23.140 --> 0:38:26.270
Ali Osman Öncel
Beşten büyük depremler gösteriyor. Bakın beşten büyük.

0:38:27.30 --> 0:38:32.20
Ali Osman Öncel
2.700 deprem meydana gelmiş, son 10 yılda son 10 yılda.

0:38:32.870 --> 0:38:34.850
Ali Osman Öncel
Beşten büyük.

0:38:35.680 --> 0:38:48.750
Ali Osman Öncel
2.700 deprem meydana gelmiş. 10'a çıkart böldüğünüz zaman demek ki bunu 10'a çıkart böldüğünüz zaman yılda 270 deprem meydana geliyor. Beşten büyük 270 deprem meydana geliyor.

0:38:49.490 --> 0:38:54.770
Ali Osman Öncel
Oldukça aktif bir bölge oldu. Ne yapabiliriz görüyoruz. Sonra 10 yılda 2.007 yüzü deprem.

0:38:55.660 --> 0:39:13.270
Ali Osman Öncel
Öldüğümüzde demek ki yılbaşına 270 deprem ve işten büyük deprem meydana geliyor aya böldüğümüzde de neredeyse ortalama 25 30 beşten büyük deprem bir ayda meydana geliyor. Oldukça aktif bir bölge görüldüğü üzere.

0:39:14.960 --> 0:39:20.930
Ali Osman Öncel
Ve bu aktivite tabii ki insanlar ilgisini çekiyor.

0:39:21.750 --> 0:39:23.100
Ali Osman Öncel
Evet.

0:39:23.560 --> 0:39:31.480
Ali Osman Öncel
Topografik, verilere baktığımız zaman topografik veriler neyi gösteriyor? Deformasyon zamanlarının bakın bu şekilde.

0:39:32.100 --> 0:39:44.550
Ali Osman Öncel
Çok rahat gösteriyor. Tabii ki depremlerin derinlikleri renklerle verildiğinden bahsetmiştik. Evet, biraz bir sonraki şekle gidelim.

0:39:46.280 --> 0:39:48.990
Ali Osman Öncel
Tabii deprem.

0:39:49.90 --> 0:39:58.80
Ali Osman Öncel
Hı meydana geldikten sonra bu depremlerin kırılma mekanizması araştırılıyor. Özellikle sismoloji bununla ilgili önemli katkılar veriyor.

0:39:59.120 --> 0:40:8.730
Ali Osman Öncel
Genellikle optik bir deprem olduğu söylendi. Oblik deprem şu demek, hem yatağa girmesi var. Bakın yatağa gerilmeli, bir deprem yatağa girmeli demek.

0:40:9.370 --> 0:40:17.300
Ali Osman Öncel
Bir blok diğer bloka göre bakın bu yönde hareket ediyor. Mesela bu yönde diğer blok da bu yönde hareket ediyor.

0:40:18.50 --> 0:40:24.560
Ali Osman Öncel
Tabii ki buradaki hareket ne yönde bakın? Sağ yönlü bir hareket aynı zamanda da düşey yönlü bir hareket var.

0:40:25.300 --> 0:40:57.0
Ali Osman Öncel
Demek ki hem yatay hem de düşey yönde bir hareket olduğu zaman biz buna ne diyoruz? Optik faydalanma diyoruz ve bu depremde de optik bir faydalanma oldu. Ortaya çıkıyor ve görüldüğü üzere demek ki bu hem yatay hem de düşey yönde bir gelişmenin sonucunda ortaya çıkan bir deprem oldu. Sis modlar tarafından ortaya çıkartılmış ve depremin.

0:40:57.690 --> 0:41:25.930
Ali Osman Öncel
Özellikle kırılma mekanizması bu şekilde ne olmuş açıklanmış? Evet, oblik, kiralanma nedir dendiği zaman demek ki Hande bu şekle göre açıklaman gerekiyor. Iplik fill alma 3 boyutlu olarak oblik faydalanma nasıl gösterilir? Ya da bu şekli verdiğim zaman bu şekil neyi ifade ediyor dediğimiz zaman aslında bu şekil buradaki diyagramda verilen.

0:41:27.60 --> 0:41:29.130
Ali Osman Öncel
Kırılma mekanizması 3 boyutlu olarak.

0:41:29.860 --> 0:41:32.40
Ali Osman Öncel
Blog model olarak ne yapıyor?

0:41:32.970 --> 0:41:35.50
Ali Osman Öncel
Açıklıyor demek ki bu blog model nedir?

0:41:36.30 --> 0:41:41.540
Ali Osman Öncel
Genellikle biz düzeyde nokta görüyoruz ama elinin altında bir blok.

0:41:42.330 --> 0:41:52.480
Ali Osman Öncel
Boyunca kırılma meydana geliyor. Bir blog boyunca kırılma meydana geliyor. Bu kırılmaya baktığımız zaman hem yatay yönde hem de düşey yönde bir kırım olduğunu görüyoruz. Bakın demek ki.

0:41:53.370 --> 0:42:11.900
Ali Osman Öncel
Yatay yönde bir ilerleme var. Aynı zamanda düşey yönde bir ilerleme var, işte bu tür faylar ne oblik faydalanma dürüst demek ki hem yatay gelmeli hem de düşey gerilmeli bir faydalanma ile bu deprem meydana gelmiş ve onun da izdüşümü işte bu şekilde veriliyor.

0:42:13.700 --> 0:42:15.480
Ali Osman Öncel
Ve bu şekilde açıklanıyor.

0:42:19.270 --> 0:42:23.530
Ali Osman Öncel
Evet, bu depremle ilgili olarak gene.

0:42:25.410 --> 0:42:32.250
Ali Osman Öncel
Bir kayıt var. Baktığımızda bir kayıt var. Zellikle depremin olmuş olduğu yer neresi burası?

0:42:33.860 --> 0:42:57.160
Ali Osman Öncel
Mesela, burada da 3 boyutlu bir sismometre olan vatandaş evinde depremi kaydetmiş. Az önce dediğim gibi artık vatandaş sis monologlar da çoğaldı ve bu veriyi ne yapıyor gösteriyor. Baktığımızda bakın ek p dalgası bakın p verisi burada.

0:42:58.310 --> 0:42:59.0
Ali Osman Öncel
Demek ki.

0:42:59.800 --> 0:43:5.520
Ali Osman Öncel
Montaji ders alan biri olarak bunları ne yapmanız lazım? Fark etmeniz lazım. Demek ki deprem verilsin.

0:43:6.710 --> 0:43:27.350
Ali Osman Öncel
Her yerde kaydediyor. Yani elle depremin meydana geldiği kırık üstünde olmanıza gerek yok, deprem verirsiniz. Kaydetmek için büyük depremler her yerden kaydedilebiliyor. Her kattan kaydedilebiliyor. Özellikle sismoloji diye yeni başlamış var için mi? Bu bilgiyi özellikle vurgulayarak söylüyorum.

0:43:28.20 --> 0:43:45.240
Ali Osman Öncel
Bu nedenle de dünyanın herhangi bir noktası olan depremde mi sizden de kaydedebilirsiniz? Nerede olduğunuz önemli değil. Evet, p dalgası bakın burada pey dalgası ne yapıyor? Hemen s dalgasından önce ve orada takip eden işte.

0:43:45.960 --> 0:44:4.640
Ali Osman Öncel
Seyyid arkaları ve yüzey dalgaları burada kaydedilmiş durumda. Uzaklığa baktığımız zaman oldukça büyük uzaklık. Bakın dünyanın öbür ucunda ne yapıyor insanlar? Dünyanın diğer ucunda olan depremi kaydediyor. Niye kaydediyor? Evet buyur Hande niye insanlar depremi kaydediyor?

0:44:4.740 --> 0:44:6.40
Hande Cagatay
Hocam bir şey sorabilir miyim?

0:44:6.650 --> 0:44:7.150
Ali Osman Öncel
Buyur.

0:44:7.350 --> 0:44:11.180
Hande Cagatay
Bunun bir sınırı yok değil mi? Herhangi bir yerde olan bir depremi kaydedebilirler.

0:44:12.360 --> 0:44:19.250
Ali Osman Öncel
Büyük depremde kaydedebilirler. Yani büyük depremde işte yediden büyük depremi her yerde kaydedebilirsiniz tabii ki.

0:44:20.620 --> 0:44:22.340
Ali Osman Öncel
Onu nedenle.

0:44:22.900 --> 0:44:30.310
Ali Osman Öncel
Bir sınırı yok ama insanlar niye deprem kaydediyor? Evet buyur bende ne düşünüyorsun insanlar neyi deprem kaydediyor?

0:44:33.360 --> 0:44:34.710
Hande Cagatay
Merak ediyorlardır.

0:44:37.340 --> 0:44:37.760
Hande Cagatay
Neden?

0:44:41.430 --> 0:44:41.880
Hande Cagatay
Hı.

0:44:37.210 --> 0:44:41.880
Ali Osman Öncel
Evet dediğin doğru hiç olmazsa farkında oluyor depremi kaydediyor.

0:44:42.520 --> 0:45:8.950
Ali Osman Öncel
Ve özellikle bunlar tabii ki eğitim amaçlı kullanıyor. Yani depremi kaydediyorsunuz. Düşünün mesela buranın bir okur olduğunu düşünüyor değil mi? Bir okur olduğunu düşünün işte okullarda verilen eğitim nedir? Sitem eğitimi değil mi? Sainz, teknolojik engineering at med dimi burda ne var sahnesi var mı var değil mi? Sahnesi bu veri sahnesi o met var mı, matematik var, engineering var mı, mühendislik var.

0:45:10.340 --> 0:45:14.280
Ali Osman Öncel
Teknoloji var, teknoloji var genellikle.

0:45:15.290 --> 0:45:45.620
Ali Osman Öncel
Sisko okullar yani deprem okullarına çevrilmesi nedeni bu en ucuz bilimsel veri depremden geliyor. Nerede olduğunuzun hangi katta bulunduğu önemli değil ve güne ne yapıyorsunuz? Son deprem verilerine başlıyorsunuz. Aynı zamanda bu verileri kullanarak işte deprem bakın burada oldu derken aslında bir coğrafya dersi de vermiş oluyorsunuz. Yani yeryüzünü tanıtmada ya da bilimsel olarak matematik.

0:45:46.270 --> 0:45:46.690
Hande Cagatay
Işte.

0:45:45.730 --> 0:46:16.100
Ali Osman Öncel
Mühendislik teknoloji ile ilgili bilgi vermede ne yapılıyor? Bunlar çok rahat kullanılabiliyor ve tabii ki bu sinyal okuma biliyorsunuz. Inovasyon, temenni, mühendislik var. Mühendisliğin temelinde de sinyal analizi var. Sinyal yorumlama açısından da bu veriler ne yapılıyor? Her olan depremde güncel veriler üzerinden analiz yapıldığı için yeni.

0:46:16.230 --> 0:46:20.770
Ali Osman Öncel
Ve güncellenmiş veriler ne yapılıyor eğitime?

0:46:21.140 --> 0:46:26.560
Ali Osman Öncel
Önemli katkılar sağlıyor. Evet baktığımız zaman demek ki burada p dalgası.

0:46:27.920 --> 0:46:33.260
Ali Osman Öncel
Görüyorsunuz peki dalgası ile s dalgası arasındaki fark ne p dalgası?

0:46:34.300 --> 0:46:36.310
Ali Osman Öncel
Eee, daha hızlı bir deprem.

0:46:36.930 --> 0:46:46.80
Ali Osman Öncel
Hız olarak daha hızlı ama genliği daha düşük s dalgası görüldüğü üzere hız olarak daha düşük ama geneli daha büyük.

0:46:47.500 --> 0:46:49.920
Ali Osman Öncel
Ikisi arasındaki zaman farkı.

0:46:51.510 --> 0:46:56.780
Ali Osman Öncel
Neye göre değişiyor, peri dalgasıyla seye dalgası arasındaki zaman farkı neye göre değişiyor?

0:46:58.430 --> 0:47:11.430
Ali Osman Öncel
Mesela bu depremi şurada kayıt etseydiniz öyle değil mi? Mesela şu depremi burada kayıt etseydiniz değil mi? Buradaki p ile s arasındaki zaman farkı daha küçük olacaktı.

0:47:12.70 --> 0:47:17.510
Ali Osman Öncel
Ama burada kaydettiğiniz zaman işte burada kaydettiğiniz zaman mesela şurada kaydettiğiniz zaman.

0:47:18.630 --> 0:47:36.70
Ali Osman Öncel
Bu depremin p ve s dalgası farkı buna göre daha büyük olacaktı zaten. P ve SA dalgalarını varış zamanları arasındaki fark büyümesi neyi gösteriyor? Aslında depremin olduğu yere ne kadar uzak olduğunuzu gösteriyor.

0:47:36.720 --> 0:48:7.140
Ali Osman Öncel
Küçülmesini neyi gösteriyor? Depremin olduğu yere ne kadar yakın olduğunuzu gösteriyor. Aslı, evinizdeki istasyon size depremi ne kadar uzakta olduğu bilgisini veriyor ama depremin nerede olduğu bilgisini vermiyor. Depremi nerede olduğu bilgisi için ne gerekiyor? En az 3 tane sismometre gerekiyor. Yani bunun dışında en az 3 tane farklılığı sismometre olması gerekiyor ki bir de burada ve bu bir üçgen oluşturması gerekiyor ve ancak bu.

0:48:7.270 --> 0:48:9.20
Ali Osman Öncel
Üçgen.

0:48:9.150 --> 0:48:14.320
Ali Osman Öncel
Yöntemiyle depremi dış merkezini bilebilirsin. Demek ki tek istasyonda yani evinizde.

0:48:14.930 --> 0:48:24.770
Ali Osman Öncel
Sismometre ile depremin size ne kadar uzakta meydana geldiğini, ne yapabiliyorsunuz? Bu p ve s farkından ölçebiliyor musunuz?

0:48:26.630 --> 0:48:34.520
Ali Osman Öncel
Ve bu size önemli bir bilgi veriyor. Demek ki bize şu kadar uzakta bir deprem meydana geldi diyebiliyorsunuz ve sinyal geldiğini de örtüşen biliyorsunuz.

0:48:36.380 --> 0:48:37.260
Ali Osman Öncel
Geliyor mu ses?

0:48:40.480 --> 0:48:41.50
Hande Cagatay
Hayır hocam.

0:48:41.880 --> 0:48:42.510
Ali Osman Öncel
Gelmiyor mu?

0:48:42.840 --> 0:48:43.320
Hande Cagatay
Yapacağım.

0:48:44.220 --> 0:48:53.10
Ali Osman Öncel
Evet yani diyor, evet ilginç sesleri kaybettik. Evet, şimdi bu 10'a çıkart bakalım. Burada özellikle kırmızı renkler bakın şurada.

0:48:54.910 --> 0:48:58.10
Ali Osman Öncel
Depremi doğrultusunu gösterir. Şu doğru neyi gösteriyor?

0:49:0.370 --> 0:49:1.920
Ali Osman Öncel
Evet köylüsünü kaybettim.

0:49:2.550 --> 0:49:15.830
Ali Osman Öncel
Şurası, depremin yayılım doğrultusunu gösteriyor. Bu maviler de kırmızılılarda deprem sinyalinin o istasyonunda o noktalar daireler neyi gösteriyor deprem istasyonlarına gösteriyor.

0:49:16.930 --> 0:49:19.600
Ali Osman Öncel
O deprem istasyonları da ilk sinyalin.

0:49:21.330 --> 0:49:24.480
Ali Osman Öncel
Iyi sinyal geldi, aşağı olduğu durumda.

0:49:25.950 --> 0:49:41.720
Ali Osman Öncel
Özellikle kırmızı ve göğsün yukarı olduğu durumda maviyle gözü yani aşağı olması ne demek? Yukarıdan aşağı doğru çekilmiş demek yer orada aşağı doğru çekilmiş demek. Mavi ne demek yer orada? Deprem tarafından deprem dalgalarını yukarı doğru itilmiş demek.

0:49:43.660 --> 0:50:12.470
Ali Osman Öncel
Buna biz ne diyoruz? Polarite diyoruz yani. P dalgasının ilk geldiğin yukarıda olması yukarı doğru itme ya da aşağı olması aşağı doğru çekme olduğunu, aşağı doğru çekin olduğunu gösteriyor ve bunlar da renkler olarak burada verilmiş durumda. Demek ki aşağıda da neyi gösteriyor? Deprem dalgasının işte bu doğrultu boyunca kaydedilmiş olduğu genlikleri gösteriyor. Genlik değişimlerini gösteriyor. Evet o zaman izleyelim bakalım.

0:51:43.420 --> 0:51:46.860
Hande Cagatay
Hocam mikrofonunuzu kapattım, sizsiniz galiba sesiniz gelmiyor.

0:51:49.480 --> 0:51:50.70
Hande Cagatay
Yok hocam.

0:52:0.170 --> 0:52:1.950
Hande Cagatay
Mikrofonun kapalı görünüyor şu an.

0:52:8.170 --> 0:52:9.130
Hande Cagatay
Neden he?

0:52:9.880 --> 0:52:10.310
Hande Cagatay
Yani.

0:52:7.890 --> 0:52:13.590
Ali Osman Öncel
Birden kapanıyor demek ki bu da ilginç bir birden kapanabiliyor. Hayır.

0:52:14.700 --> 0:52:22.620
Ali Osman Öncel
Ya da beğenme bir şey yaptım. Yanlışlıkla onu da bilemiyorum. Evet, yani anlayamıyoruz. Pek çok şeyin yok olduğunu evet geldi mi şevkin.

0:52:23.460 --> 0:52:23.950
Hande Cagatay
Gel bak.

0:52:25.660 --> 0:52:32.420
Ali Osman Öncel
Tamam demir ki depremin olduğu yer neresi şu sıfır noktası değil mi? Depremin olduğu sıfır noktası dimi?

0:52:32.920 --> 0:52:33.560
Hande Cagatay
Hı hı.

0:52:34.50 --> 0:52:39.890
Ali Osman Öncel
Demet deprem vurdu oluyor bakın hep evet, kalemi de başladığın.

0:52:43.620 --> 0:53:13.420
Ali Osman Öncel
Bakın demek ki bu sağdaki de neyi veriyor istasyonları veriyor dimi kaydeden istasyonları bakın papua yeni gine istasyon, Avustralya, Amerika, filipin, Avustralya, Avustralya. Bakın en hatta en alttan başlarsak feci Tayvan uzaklaşıyoruz. Dimi yakından uzağa doğru ne yapıyoruz gidiyoruz. Şimdi baktığımızda burada özellikle baktığımızda demek ki en yakına.

0:53:13.500 --> 0:53:22.390
Ali Osman Öncel
Varış samar aşağıda değil mi? Bakın zamanı ne yapıyoruz? Demek ki papua yeni gine deki istasyona bakın. Bu da istasyon numarası.

0:53:23.450 --> 0:53:28.330
Ali Osman Öncel
Ne zaman p dalgası gelmiş? Bakın aşağıda ne yapabiliriz, takip ediyoruz.

0:53:28.950 --> 0:53:33.130
Ali Osman Öncel
Demek ki p dalgasının ilk geldiği süreyi buradan görebiliyoruz, daha sonra da.

0:53:34.440 --> 0:53:39.970
Ali Osman Öncel
Görüldüğü üzere ikinci istasyona p dalgası ne zaman gelmiş onu görebiliyoruz.

0:53:40.890 --> 0:54:8.370
Ali Osman Öncel
Demek ki bu şekilde demek ki depremin kaynağından uzak olan istasyonlara p dalgasının varış zamanı ne yapıyor gecikiyor değil mi? Çünkü mesafe uzaklaştıkça varış zamanı ne yapıyor gecikiyor ve en son bu sinyalde ya da bu kayıtta ne gözüküyor? En son yeni gine depremin kaydedilmiş olduğu ilk varış sinyali.

0:54:9.160 --> 0:54:16.900
Ali Osman Öncel
Fiji de kaydediliyor ne yapabiliyoruz görebiliyoruz. Demek ki bizler depremin dış merkezi bakın burası.

0:54:18.280 --> 0:54:25.310
Ali Osman Öncel
Demek ki depremin dış merkezinden deprem ne yapılıyor? Uzaklıkla bu şekilde yeryüzünde.

0:54:26.860 --> 0:54:42.450
Ali Osman Öncel
Yerleştirmiş istasyonlar tarafından kaydediliyor. Uzaklık arttıkça onların o verileri kaydetmesi için varış süresi ne yapıyor? Yatay eksende büyümüş oluyor. Yatay eksende büyümesi ne demek?

0:54:43.160 --> 0:55:2.840
Ali Osman Öncel
Yatay yükselin büyümesi ya da depremin varış zamanını orada daha geç olması nedemek daha uzak olduğunu ne yapıyor? Göster demek ki dünyada büyük depremler ne yapılıyor? Bu şekilde kaydediliyor. Tabii ki bu kayıtlar çok önemli. Çünkü mesela buradaki istasyona.

0:55:3.520 --> 0:55:15.680
Ali Osman Öncel
Varmak için bu depremin kaydetmiş olduğu yol neresi? Burası demek ki bu katletmiş olduğu yol hakkında bize ne yapıyor? Bu deprem verisi bilgi veriyor.

0:55:17.110 --> 0:55:25.850
Ali Osman Öncel
Demek ki bu sinyallerin birbirinden farklı olması nedeni yer içinde. Bu deprem ve dalgasının kat etmiş olduğu.

0:55:26.520 --> 0:55:37.550
Ali Osman Öncel
Alanlardaki geçmiş olduğu alanlardaki malzemenin farklı olmasından kaynaklı olarak bu dalga geldikleri birbirinden farklı aynı olsaydı ne diyecektik?

0:55:38.200 --> 0:55:54.550
Ali Osman Öncel
Yerini homojenliği çetik öyle değil mi? Yerine homojen diyecektik işte giyer içindeki malzeme değişikliği ya da sıcaklık değişikliği ya da ortamdaki gelime değişikliğini ne yapabiliyoruz bu tür verilerle?

0:55:54.730 --> 0:56:8.510
Ali Osman Öncel
Izleyebiliyoruz ve ancak bu şekilde yerin içinde bilemediğimiz detayları her bir depremden sonra ne yapma şansımız var? Görme şansımız var. Bakın bunlar da istasyonlar. Bu depremin.

0:56:9.760 --> 0:56:32.350
Ali Osman Öncel
Kaydeden istasyonların dünya üzerindeki konumunu gösteriyor. Demek ki deprem ne oldu? Burada bağışladığı ve dünyadaki istasyonlarda kaydedildi. Ne kadar uzaksa o kadar bu veriler geç olarak oraya ulaştı. Bu verilere ulaşma imkanı var mı? Ulaşma imkanı var, herkesin kullanabileceği bir ortamda bu veriler.

0:56:33.290 --> 0:56:39.570
Ali Osman Öncel
Ulaşıma açık ve kullanıma açık. Şimdi bu da özellikle.

0:56:40.680 --> 0:56:45.120
Ali Osman Öncel
Türkiye'de kaydeden istasyonlar bakın türkiye'de kaydeden istasyonlar.

0:56:45.840 --> 0:56:58.630
Ali Osman Öncel
Tabii ki bu istasyonların adı ne? Bakın raspberry shake istasyonları bunlar ucuz sismometre ler bakın bunların gösterilmiş olduğu simgeler bu şekilde.

0:56:59.570 --> 0:57:2.370
Ali Osman Öncel
Değil demek bir boyutlu kaydediyor.

0:57:3.100 --> 0:57:29.920
Ali Osman Öncel
Bir boyutlu sismometre daha ucuz bir bileşen, yani yalnız düşey bileşeni kaydeden var. 3 bileşen kaydeden var, fiyatı 10'a çıkart göre değişiyor. Baktığımız zaman demek ki türkiye'nin de bulunmuş olduğu coğrafyada özellikle kaydedilen ya da depremi kaydeden vatandaş siz morlukların oldukça çok sayıda olduğunu ne yapabiliyoruz?

0:57:30.920 --> 0:58:0.710
Ali Osman Öncel
Görebiliyoruz. Şimdi baktığımızda demek ki dünyada artık insanlar evlerini birer deprem istasyonu, deprem izleme istasyonu çevirmiş durumda. Bunlar da bizim gibi normal insanlar parasıyla bu tür simetri alıyorlar evlerini işte ev deprem izleme merkezine çeviriyorlar. Okullarını okul deprem izleme merkezlerini çeviriyorlar ve oldukça büyük bir network oluşmuş durumda.

0:58:1.970 --> 0:58:4.370
Ali Osman Öncel
Şimdi baktığımızda bu.

0:58:4.590 --> 0:58:13.850
Ali Osman Öncel
Network ile ilgili olarak işte raspberry shake olarak bilinen deprem izleme teknolojisi ucuza satan bir network.

0:58:14.610 --> 0:58:41.810
Ali Osman Öncel
Şimdi bunun ne bileyim fiyatı işte ne bileyim 200 $ civarında bir yatırım yaptığınız zaman eviniz ev deprem izleme merkezi dönüşebiliyor. Hem telefonunuzdan izleyebiliyorsunuz hem de bilgisayarınızdan evinizde kaydedilenle bu verileri izleyebiliyorsunuz ve bu verileri kendi bulmuş olduğunuz konumla ilgili olarak toplayan biliyorsunuz.

0:58:43.620 --> 0:58:52.190
Ali Osman Öncel
Evet, bununla ilgili detaylar ilgili. Burada fazla bilgiler var bakalım nedir, ne değildir? Biraz tabii ki.

0:58:53.100 --> 0:58:57.470
Ali Osman Öncel
Bakın ne diyor? Öncelikle şunu silmek istiyorum.

0:58:58.200 --> 0:59:1.70
Ali Osman Öncel
Bakalım, evet, silgiyi kullanayım.

0:59:1.970 --> 0:59:10.670
Ali Osman Öncel
Evet, bunu Türkçe eleştirdim. Ben ne anlama geldiğini, türkçeleştirme çalıştım. Bakın ne diyor burada bir zamanlar zellikle.

0:59:12.390 --> 0:59:31.870
Ali Osman Öncel
Yalnız devlet kurumlarının erişebildiği, teknolojiyi, bilimi ve bilgiyi artık herkesi açıyor ve dünyada meydana gelen depremden izlenmesi ile ilgili olarak artık depremle ilgisi olan herkes ne yapabiliyor? Bu teknolojiyi kullanarak evlerini, okullarını, iş yerlerini birer deprem izleme merkezine çevirebiliyor.

0:59:32.830 --> 1:0:3.960
Ali Osman Öncel
Tabii profesyonel anlamda bu deprem verileri özellikle global deprem merkezleri tarafından da veriliyor. Bakın bu deprem ile ilgili olarak işte PFDSN merkezinde kaydedilen veriler aşağıda görebiliyoruz. Tabii bu depremle ilgili diğer bir farkındalık da ne dedik? Depremin büyüklüğünden bahsettik öyle değil mi? Depremin kırılma mekanizmasından bahsettik işte hem düşey hem yatay gerilmeli olduğundan.

1:0:4.410 --> 1:0:21.350
Ali Osman Öncel
Bir de depremin kırılma süresi var. Şu ya yatay eksen işte depremin ve meydana gelmiş olduğu bir blog var. Dimi bloktan bahsettik. O blokta kırıl makas saniye sürmüş. Bakın burada görebiliyoruz. Kaynak zaman fonksiyondan görebiliyoruz. Kaç saniyesi 25 saniye sürmüş.

1:0:22.50 --> 1:0:33.330
Ali Osman Öncel
Bakın burada 2 tane büyük genlik var. 2 tane büyük genlik olması neyi gösteriyor? Demek ki deprem bula o üzerinde 2 tane büyük alan var. Asper lite var.

1:0:34.280 --> 1:1:0.690
Ali Osman Öncel
Yüksek dirençli alan var aslında 2 deprem meydana geldiği gibi yani önce birinci blok ne yapılıyor? Bakın birinci blok işte dördüncü sahnede kırılıyor. Daha sonra depremin şiddeti düşüyor ve görüldüğü üzere 17 saniyede ise ikinci blok ne yapıyor, kırılmaya başlıyor yani çünkü genel anlamda insanlar yüzeyde bir nokta görüyor. Aslında bir nokta o depremin yüzeydeki.

1:1:2.320 --> 1:1:33.530
Ali Osman Öncel
Yerini gösteriyor ama yerin altında işte bu deprem meydana gelmiş olduğu 62 km derinlikte büyük bir bloktan bahsediyoruz ve bu blog boyunca meydana gelen 3 boyutlu bir kırmadan bahsediyoruz ve bu kırılmada etken olan 2 farklı büyük yüksek direnç alan olduğunu biz de bu ne yapıyor gösteriyor demek ki düşerek sen burada moment treaty gösteriyor. Bakın ikinci blokta çağ çıkan moment crate hemen hemen 5.

1:1:34.690 --> 1:1:44.580
Ali Osman Öncel
Ey üzeri 18 newton metrobüs sahneye bilinciyle ikinci arası hemen hemen bir fark yok. Demek ki bu tek olsaydı ne olacaktı bu tek olsaydı?

1:1:45.230 --> 1:1:47.40
Ali Osman Öncel
Bir tane.

1:1:47.400 --> 1:2:4.330
Ali Osman Öncel
Ne bileyim bir genlik olsaydı biz buna diyecektik ki bu gerçekten kompleks bir deprem değil ama görüldüğü üzere birbirinden bağımsız 2 farklı blok ne olmuş kırılmış demek ki meydana gelen depremin oldukça kompleks olduğunu gösteriyor ve bu nedenle de biz buna ne diyoruz?

1:2:5.570 --> 1:2:26.540
Ali Osman Öncel
Optik deprem diyoruz çünkü birbirinden farklı 2 farklı gerilme sistemi neticesinde kırılma meydana geldiği için evet bu depremle ilgili bilgilere ya da sinyalleri ulaşma imkanı var. Özellikle 10 yıl geriye kadar tüm sinyalleri.

1:2:27.250 --> 1:2:45.510
Ali Osman Öncel
Hani bu şekilde ne yapabiliyoruz? Sinyalleri hem analog hem de dijital olarak indirme imkanımız var. Özellikle sismoloji, çalışanlar son 10 yıl öncesine kadar sinyal analizi yapmak istiyorlarsa işte biz de deprem verilerinin sinyal analizini yapmak istiyorum.

1:2:46.140 --> 1:2:50.40
Ali Osman Öncel
Diyorlarsa yapabiliyorlar mesela benim özellikle.

1:2:50.780 --> 1:3:4.250
Ali Osman Öncel
Yüksek lisanslı speküle analiz dersi almıştım. Yüksek lisans öğrencisiyken kulakları çınlasın. Metin ilk ışık hocamız bir deprem seçti demişti. Ben de 1.971 sound Fernando depremi sinyalini speküle.

1:3:4.350 --> 1:3:25.670
Ali Osman Öncel
Devletin yapmıştım. Demek ki spektral analiz ile zaman ortamından frekans ortamına geçirerek insanlar ne yapabilir? Bu tür sinyal analiziyle bu depremlerin analizinin yapılmasında kullanılan algoritmaları kullanabilirler. Bunları deprem ve input olarak kullanabilirler.

1:3:26.620 --> 1:3:37.70
Ali Osman Öncel
Evet baktığımızda bununla ilgili olarak bilgiler açık olduğunu ne yapıyoruz görebiliyoruz bunlar zellikle.

1:3:37.730 --> 1:3:43.440
Ali Osman Öncel
Bakın, yukarıda adresi var. Bu adrese girerek bu deprem verilerine ulaşma imkanınız var.

1:3:45.550 --> 1:4:9.930
Ali Osman Öncel
Ve özellikle ben yeni gine depremini seçtim. Bakın yeni gine depremi şimdi burada ne dedik? Burada yatay eksen ne 7 yatay eksen uzaklıktır. Demi depremler de meydana geldi. Şurada değil mi? Sıfır sahneye de meydana geldi. Sıfır noktası depremin olduğu noktaya veriyor. Demek ki depremi en yakın olan.

1:4:10.60 --> 1:4:39.630
Ali Osman Öncel
Mesafedeki deprem istasyonunu ne kadar uzattık? Daymış, 10 kilometreden daha düşük uzaklıkta, ikinci istasyonda kaydedilen veriler şimdi verilere baktığımız zaman görüldüğü üzere veriler nedir, bilgi içeriyordu. Bu veriler bakın buradaki sarının biraz daha farklı. Örneğin ben buradaki sarının buradaki sayımına göre biraz daha farklı birbirinden fark ediyor ama ilk varışlar işte first arrival dediğimiz yani p dalgası ilk bağışları.

1:4:40.120 --> 1:4:46.290
Ali Osman Öncel
Eee görüldüğü üzere burada hemen hemen ne yapıyor?

1:4:47.460 --> 1:4:48.530
Ali Osman Öncel
Ilk barışlar.

1:4:49.800 --> 1:5:5.830
Ali Osman Öncel
Bize ne yapıyor depremin neyini veriyor? Düşeceklerini baktığımız zaman düşersen zamanı veriyor. Demek ki yatay eksen uzaklık düşey eksen zamanı veriyor. Şimdi zaman ve uzaklığı biliyorsak mesela burası nedir?

1:5:6.870 --> 1:5:9.260
Ali Osman Öncel
Mesela buradan ne ölçek biliyoruz?

1:5:11.560 --> 1:5:15.400
Ali Osman Öncel
Şimdi buradan ne ölçebiliriz? Buradan geldik buraya ne ölçtük?

1:5:17.0 --> 1:5:18.150
Ali Osman Öncel
Yok şık buradan.

1:5:19.350 --> 1:5:23.600
Ali Osman Öncel
Zaman aşimi değil, ne kadar zaman sonra geldiğini ölçtük, değil mi?

1:5:24.260 --> 1:5:27.540
Ali Osman Öncel
Tamam bilgimiz var, aşağısı bize neyi veriyor?

1:5:30.690 --> 1:5:31.920
Ali Osman Öncel
Uzattığı veriyor, değil mi?

1:5:33.100 --> 1:5:39.290
Ali Osman Öncel
Kimi zaman bilgimiz var, uzattık, bilgimiz var. Yani zaman ve uzattığı bildiğimiz zaman neye geçebiliyoruz?

1:5:39.960 --> 1:5:41.840
Ali Osman Öncel
Aslında.

1:5:42.100 --> 1:6:7.640
Ali Osman Öncel
Hız hız bilgisini ne yapabiliyoruz, hız bilgisini geçebiliyoruz. Yerin altındaki malzemenin hız bilgisini geçebiliyoruz. Yani yol bölü zaman olduğu için yolu biliyoruz değil mi? Mesafe olarak zamanında biliyoruz. Yol beni zaman dediğimiz zaman ne yapıyoruz? Deprem dalgası hızını yani p dalgasını ne yapabiliyoruz ölçebiliriz demek ki p dalgası burada p yi nasıl ölçebiliriz HP yi?

1:6:8.780 --> 1:6:9.470
Ali Osman Öncel
Öyle mi?

1:6:11.580 --> 1:6:15.380
Ali Osman Öncel
Aşağıda uzaklık bilgimiz var değil mi uzaklık var değil mi? Distans var?

1:6:16.950 --> 1:6:17.390
Ali Osman Öncel
Değil mi?

1:6:18.180 --> 1:6:31.180
Ali Osman Öncel
Bu tarafta da ne var zaman bilgimiz var. Ne yapıyoruz? Her bir istasyon için e darbesinin hızını da ne yapabiliyoruz bulabiliyoruz. Tabii ki bu hızların farklı olması neyi gösteriyor?

1:6:32.840 --> 1:6:39.280
Ali Osman Öncel
Yerin altındaki malzemenin farklı olduğunu gösteriyor. Evet buraya kadar.

1:6:41.160 --> 1:6:46.980
Ali Osman Öncel
Hemen hemen geldik, biraz daha üzerinden geçersek demek ki bu deprem.

1:6:48.220 --> 1:7:18.510
Ali Osman Öncel
Oldukça kompleks bir deprem. Görüldüğü üzere yükseklik önemli. Tabii Hande bi harita mühendisi olduğu için bakın yüksekte bilgisi de var. Bu veride bu çalışmayı hazırlayan kişi özellikle twitter'da oldukça aktif. Yani depremden sonra bu tür paylaşımlar yapıyor ve türkiye'den de bayağı bir takipçisi var. Cumhuriyet hubert tabii ki katkı Bedir bu açısından benim de şey yapmam lazım, Harvard doktoralı.

1:7:19.770 --> 1:7:49.460
Ali Osman Öncel
Hande'ye takip etmesini öneririm. E ben de onun sayfasından aldım. Cepçi onun bir ekibi var ekibiyle çok hızlı bir şekilde depremden sonra bu tür verileri ne yapabiliyor hazırlayabiliyor. Şimdi bu haritası güzel bir harita. Niye? Çünkü hem topoğrafya veriyor hem de depremlerin derinliklerini veriyor. Bakın depremlerin derinliklerini veriyor demek ki ne görüyoruz, nereye doğru derinleşiyor, bakın buraya doğru derinleşiyor, yani buradan buraya doğru.

1:7:49.830 --> 1:7:55.620
Ali Osman Öncel
Derinleştiğini görüyoruz, öyle değil mi? Derinleşmiş olduğu yerleri çok rahat görebiliyoruz.

1:7:58.130 --> 1:8:21.170
Ali Osman Öncel
Nereden nereye derinleştiğini görebiliriz. Demek ki depremleri nereden nereye derinleştiğini görüyoruz ve bir sonraki slaytta da kendisi bunun şeklini ne yapmış hazırlamış? Görüldüğü üzere deprem tabii ki yüzeyde nokta görüyoruz ama aşağıda durum farklı bir şekilde değişiyor. Bakın buraya gittiğimiz zaman demek ki.

1:8:21.270 --> 1:8:31.960
Ali Osman Öncel
Deprem değerinde meydana gelen deprem depremin derinliği neydi? 62 km ediyorum değil mi? Bakın şurada meydana gelmiş değil bu deprem burada meydana gelen bir deprem.

1:8:33.830 --> 1:8:40.280
Ali Osman Öncel
Demek ki burası deprem meydana gelmiş olduğu yer neyi gösteriyor? Bir dalma batma zonu gösteriyor bu şekilde.

1:8:40.890 --> 1:8:55.710
Ali Osman Öncel
Bir dalma batma zonu bize gösteriyor. Evet burada evet ilginç bir yığılma var. Tabii ki bu yığılmanın ne olduğunu bilemiyorum. Bir yığılma olduğunu görüyoruz ama buradaki depremler daha seyrek buradaki depremler daha sık.

1:8:57.260 --> 1:8:59.150
Ali Osman Öncel
Bir yılmaz özelliği göstermiş.

1:8:59.750 --> 1:9:14.280
Ali Osman Öncel
Olarak ortaya çıkıyor. Ev topoğrafya baktığımız zaman evet belki topoğrafyası üzerinde sen biraz yorum yapabilirsin. Topoğrafya ile depremlere yığılması arasında nasıl bir ilişki görür görüyorsun? Hande buyur.

1:9:14.970 --> 1:9:24.430
Ali Osman Öncel
Tabi sen bir topoğrafya ve harita uzmanı olduğun için evet yüzeyde topoğrafyası görüyorsun ve derinde depremler arası bir ilişki görebiliyor musun?

1:9:25.420 --> 1:9:30.680
Hande Cagatay
Hocam bu şey yuvarlaklar büyüdükçe büyüklüğü büyüyor değil mi depremde?

1:9:31.840 --> 1:9:32.100
Hande Cagatay
Yani.

1:9:35.60 --> 1:9:35.470
Hande Cagatay
Hı hı.

1:9:31.460 --> 1:9:35.870
Ali Osman Öncel
Tabi dediğin doğru hem renkleri görsel hem de depremin büyüklüğünü gösteriyor dediğin doğru.

1:9:37.320 --> 1:9:43.630
Hande Cagatay
Acaba şeyi düşündüm, yani gevşek zeminlerde daha mı büyük oluyor diye düşünüyorum.

1:9:43.330 --> 1:10:6.480
Ali Osman Öncel
Burada zeminden bahsetmiyoruz. Burada şeyden bahsediyoruz. Kabuktan bahsediyor, dirençli kabuktan bahsediyor. Zemin dediğimiz 30 metreye kadar olan kısım burada kabuktan ama dediğin gibi kabukların direnci tabii ki düşükse meydana gelen deprem büyüklüğü küçük oluyor. Direnci büyükse meydana gelen deprem büyüklüğü büyük oluyor dediğin doğru kabuk olarak diyorsan dediğin doğru.

1:10:8.330 --> 1:10:11.20
Ali Osman Öncel
Evet mesela şuradan muhte.

1:10:11.120 --> 1:10:15.870
Ali Osman Öncel
Hocam bir topografya var, dimi yükselen bir alan var değil mi?

1:10:18.430 --> 1:10:19.30
Ali Osman Öncel
Burası.

1:10:19.740 --> 1:10:21.540
Ali Osman Öncel
Herhalde Okyay.

1:10:21.640 --> 1:10:38.720
Ali Osman Öncel
Kutsal bir refaha bakın bu ne yapıyor dalıyor, bunun altına değil. Burası avustralya'da vefası değil. Burası Avustralya ağası dimi burası ney pasifik'te ifası olması lazım, şimdi niye dalıyor? Çünkü Pasifik levhası daha yoğun olduğu için yoğun olan.

1:10:39.30 --> 1:10:41.200
Ali Osman Öncel
Yoğun olmayan altının rolü dalıyor.

1:10:41.830 --> 1:10:44.580
Ali Osman Öncel
Fotoğrafa doğru ne yapıyor? Bakın buraya geliyor.

1:10:45.200 --> 1:10:57.770
Ali Osman Öncel
Ve çarpışma sınırı neresi burası değil mi? Bu sınırdan sorun ne yapıyor? Artık çarpışırlar ve çarpışma sınırı olduğunu nereden görüyoruz? Topografyası yüksek yüksek olduğu yerden görüyoruz değil mi? Bakın, çarpışmanın olduğu yerde ne oluyor?

1:10:58.630 --> 1:11:1.110
Ali Osman Öncel
Topografi yükseliyor. Demek ki topografya.

1:11:3.330 --> 1:11:12.190
Ali Osman Öncel
Ben de öyle şekillendiği yerler ne oluyor? Aslında çarpışmanın olduğu yerler oluyor ve buradan sonra ne yapıyor? Daha yoğun olan dev fa.

1:11:12.900 --> 1:11:16.620
Ali Osman Öncel
Daha az yoğun levhanın altına doğru ilerliyor.

1:11:18.350 --> 1:11:25.310
Ali Osman Öncel
Ve burada da görüldüğü üzere burada özellikle levhaların üst üste binmiş olduğu alan var. 2 levhanın.

1:11:26.510 --> 1:11:31.730
Ali Osman Öncel
Vermiş olduğu alan var burada depremler daha sık meydana geliyor. Çünkü üst üste biniyorlar. 2 defa üst üste biniyor.

1:11:32.700 --> 1:11:38.300
Ali Osman Öncel
Ama burada baktığımız zaman bu levha daldığı için buna biz ne diyoruz levha içi?

1:11:39.40 --> 1:12:6.700
Ali Osman Öncel
Depremler diyoruz levhasi depremler ama dediğin doğru levhaların üst üste binmiş olduğu 2 levhanın üst üste binmiş olduğu temas yapmış olduğu yerde sürtünme ve gerilme büyüklüğü daha fazla olduğu için orada daha büyük depremler meydana geliyor. Ama burada tabii ki daha derinlerde bakın derin dediğimiz yani 100 150 kilometreye kadar ilerleyen derinlerde hem sıcaklık arttığı için hem de lafa.

1:12:7.510 --> 1:12:15.690
Ali Osman Öncel
Ile levha varsa bir sürtünme olmadığı için depremler daha derinlerde daha küçük olduğunu ne yapabiliyoruz? Buradan görebiliyoruz, öyle değil mi?

1:12:17.0 --> 1:12:47.770
Ali Osman Öncel
Genellikle depremlerin büyüklükleri dediğin doğru onda dairelerin çapları büyüttüklerini gösteriyor. Aşağı indikçe küçülüyor, gerçekten ve yüzeyde depremler daha büyük depremler yüzeyde meydana geliyor. Evet Hande tabi topografya deprem arası ilişki var. Belki buradan kendine bir çıkış ya da bir arayış şey yapabilirsin. Topografik düzensizlikleri ile deprem dağılımlarının düzensizlikler arasında bir ilişki evet ilginç olabilir.

1:12:48.90 --> 1:12:58.740
Ali Osman Öncel
Evet, bu haritada oldukça ilginç. Bu da meydana gelen depremler yani burada o kadar büyük deprem oluyor ki işte türkiye'de 17 nokta 6 büyüklüğünde deprem oldu değil mi?

1:13:0.180 --> 1:13:6.900
Ali Osman Öncel
Işte son 1.000 yılın depremi asrını felaketi. Bakın kaç tane deprem var burada bakın yani.

1:13:7.880 --> 1:13:14.100
Ali Osman Öncel
Verebiliyor musun? Bu coğrafyada 8 nokta ikiler, 7 nokta dokuzlar, 7 nokta, beşler 7 nokta dokuzlar.

1:13:14.870 --> 1:13:15.520
Ali Osman Öncel
Rani.

1:13:16.530 --> 1:13:18.600
Ali Osman Öncel
Sürekli depremin olduğu bir yer burası.

1:13:19.480 --> 1:13:24.440
Ali Osman Öncel
Sürekli depremin olmuş olduğu bir yer. Bir coğrafyadan bahsediyoruz.

1:13:27.20 --> 1:13:30.520
Ali Osman Öncel
Evet, yani o kadar çok deprem var ki.

1:13:31.480 --> 1:13:39.620
Ali Osman Öncel
O kadar çok deprem var çünkü ilerleme hızının oldukça büyük burada. O nedenle de depremler çok sık meydana geliyor.

1:13:40.440 --> 1:13:43.430
Ali Osman Öncel
Evet, bu da son deprem meydana.

1:13:44.30 --> 1:13:46.320
Ali Osman Öncel
Gelen depremin şiddet dağılımı.

1:13:46.950 --> 1:13:49.510
Ali Osman Öncel
7 büyüklüğüne ulaşmış şiddet dağılımı.

1:13:50.290 --> 1:13:52.400
Ali Osman Öncel
Tabii Maraş depreminde.

1:13:53.190 --> 1:13:53.640
Ali Osman Öncel
Ki.

1:13:54.330 --> 1:14:4.210
Ali Osman Öncel
Şiddetine karşılaşma imkanımız yok çünkü bu fazla büyük bir depremdir. 7 büyüklüğünde bir deprem hem de derin bir deprem işte 7 şiddetin ulaşmış yani.

1:14:4.830 --> 1:14:11.870
Ali Osman Öncel
Işte horta asar neden olmuş bir deprem olarak ilk belirlemelerde tahmin ediliyor.

1:14:12.520 --> 1:14:42.480
Ali Osman Öncel
Evet, bu depremle ilgili olarak MSC. Nin vermiş olduğu işte kırılma mekanizması çözümleri burada derinliklere baktığımız zaman işte bazı ajanslar daha sığ olduğunu düşünüyor. 38 km ama genel olarak 60 ile 70 km arası bir deprem oldu. Ne yapıyoruz görebiliyoruz. Bu depremin şiddet dağılımına baktığımız zaman bu depremin şiddet dağılımı da bakın işte hasar ve çok hasar çok.

1:14:42.580 --> 1:14:46.70
Ali Osman Öncel
Büyük bir hasar yok ama şuralarda görüyorsunuz özellikle.

1:14:47.990 --> 1:15:2.360
Ali Osman Öncel
Depreme bağlı hasar olduğunu görüyoruz. Genellikle insanların yüksek yerlerde yerleştiğini görüyoruz. Yani burada o kadar çok deprem olduğu için insanlar ne yapmış? Bakın topografik olarak nerede, nereden mesajlar geliyor topografik olarak.

1:15:3.170 --> 1:15:5.130
Ali Osman Öncel
Standart tepelerde yaşıyor, öyle değil mi?

1:15:6.270 --> 1:15:10.550
Ali Osman Öncel
Yani bakın deprem çok meydana geldiği için burada hiç.

1:15:10.690 --> 1:15:15.140
Ali Osman Öncel
Depremi rapor eden kişi yok. Çünkü burası oldukça zayıf olanlar, değil mi?

1:15:16.200 --> 1:15:27.450
Ali Osman Öncel
Bakın insanların depremi raporladı, yerler yüksek yerler olduğunu ne yapabiliyoruz? Buradan görebiliyoruz. Yüksek ya da yamaç yerler olduğunu görebiliriz. Çok sayıda deprem meydana geliyor.

1:15:28.430 --> 1:15:32.830
Ali Osman Öncel
Evet tam da bugünkü dersimizi burada bitirebiliriz diye düşünüyorum ben.

1:15:33.950 --> 1:15:34.530
Hande Cagatay
Peki hocam?

1:15:45.190 --> 1:15:45.490
Hande Cagatay
Yani.

1:15:36.280 --> 1:16:6.760
Ali Osman Öncel
Evet, bu hafta da yeni gine depremini biraz işte meye çalıştık. Deprem büyüklükleri ile yeryüzü topoğrafyası arasında ilişki var mı? Oldukça topografya nın kompleks olduğu bir yerde depremlerin de çok kompleks olduğunu gördük. Aslında topografya mı kaderimiz yoksa depremler tabii ki topoğrafyası şekillendiriyor. Topografya baktığımız zaman ne kadar kompleksi aslında oradaki gerilmenin, çarpışmanın o kadar kompleks.